VVD blijft de grootste ondanks ontevredenheid met kabinet-Rutte

Peiling I&O ResearchAls er nu verkiezingen voor de Tweede Kamer zouden worden gehouden, zou de VVD nog steeds de grootste partij van Nederland zijn, met 27 zetels. Ten opzichte van de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2017 levert de VVD echter in (-6). Ook regeringspartijen CDA (nu 15, -4) en D66 (nu 12, -7) verliezen terrein ten opzichte van maart 2017. Voor D66 is die neergang in het voorjaar begonnen. Van de regeringspartijen weet alleen de ChristenUnie zich vooralsnog te onttrekken aan deze neerwaartse beweging (6 zetels, +1). Samen zouden de coalitiepartijen nu 60 zetels halen, een (virtueel) verlies van 16 zetels.

GroenLinks grootste partij op links 

Ter linkerzijde is het beeld in de laatste maanden min of meer stabiel gebleven. GroenLinks staat op winst met 19 zetels (+5 t.o.v. 2017). Daarna volgen op enige afstand de SP (15, een stijging van +4 sinds juni dit jaar) en PvdA (10). 

PVV herwint terrein 

Aan de rechterkant zien we dat de PVV terugkrabbelt tot 18 zetels, een winst van 3 zetels ten opzichte van september. Forum voor Democratie staat ongewijzigd op 12 zetels.   

Onvrede over kabinet houdt aan

Net als in september zien we dat een meerderheid van de kiezers (56 procent) ontevreden is over het kabinet-Rutte III. Vier op de tien kiezers (40 procent) zijn wel tevreden over dit kabinet. Al met al kunnen we concluderen dat de onvrede over Rutte III aanhoudt.Het meest ontevreden zijn kiezers van SP, PVV en Forum voor Democratie. Van de oppositiepartijen zijn alleen SGP-stemmers per saldo tevreden met dit kabinet (63 procent is tevreden). 

D66-stemmers vaker ontevreden

Van de kiezers die in 2017 op een van de coalitiepartijen stemden, zijn de VVD-kiezers – met 75 procent – het meest tevreden, gevolgd door de kiezers van ChristenUnie (62 procent). Onder (voormalige) D66-stemmers is de tevredenheid wat teruggelopen in vergelijking met september: van 61 procent naar 55 procent tevreden. CDA’ers zijn per saldo het minst tevreden (52 procent tevreden, 44 procent ontevreden).   

Meningen over het kabinet: ‘te veel voor de rijken’ of ‘te slap’

In september noemden ontevreden kiezers vooral de afschaffing van de dividendbelasting als reden. Nu wordt het kabinet vooral vaak bestempeld – met name door linkse kiezers – als een kabinet ‘voor de rijken’. Daaraan gekoppeld een gepercipieerde verwaarlozing van de verzorgingsstaat, sociale samenhang en het klimaat. Kritiek van rechtse kiezers heeft veelal betrekking op (het onvoldoende tegengaan van) criminaliteit, (het onvoldoende beschermen van) tradities en op het onvoldoende bestrijden van extremisme of islam.  

Verantwoording

Dit blijkt uit landelijk representatief onderzoek van I&O Research onder 3.145 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Het onderzoek werd uitgevoerd van 22 tot en met 27 november 2018. 

Weging en marges

De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. Hiermee is de steekproef representatief voor de kiesgerechtigde Nederlandse inwoners (18+), voor wat betreft deze achtergrondkenmerken. Bij onderzoek is er sprake van een betrouwbaarheidsinterval en onnauwkeurigheidsmarges. In dit onderzoek gaan we uit van een betrouwbaarheid van 95 procent. Bij de belangrijkste uitkomsten is er sprake van een marge van plus of min 1 à 2 procent (of: 1 à 2 zetels). Bij de score voor de VVD (17,1 procent) is er bijvoorbeeld sprake van een marge van plus of min 1,5 procent. Met 95 procent betrouwbaarheid kunnen we stellen dat de VVD scoort tussen de 15,6 en 18,6 procent. In zetels vertaald betekent dat – in het geval van de VVD – een verschuiving van drie of meer zetels significant is. Bij de kleinere partijen is de onzekerheidsmarge kleiner. 

Overname uit deze publicatie is alleen toegestaan met expliciete vermelding van I&O Research als bron.